شفق قطبی، یک پدیده ظهور نور های رنگین و متحرک در آسمان شب است، که بر اثر برخورد الکترون ها و ذرات باردار، که از خورشید سرچشمه می گیرند، با گازهایی مانند اکسیژن و نیتروژن ایجاد می شود. شفق های قطبی اطراف قطب های مغناطیسی نیمکره شمالی و جنوبی مشاهده می شوند. درعرض جغرافیایی قطب شمال به آنها شفقهای شمالی نیز گفته میشود که از نام ایزدگونه رومی "سپیده دم" و نام یونانی "باد شمال" گرفته شده است. شفق هایی که در عرض جغرافیایی قطب جنوب ایجاد می شوند "شفق های استرالیایی" یا "شفق های جنوبی" نام دارند.
پدیده شفق در بسیاری از رنگ های پرنور و زنده ظاهر می شود، که رنگ سبز شایع ترین آن ها است. به ندرت شفق به رنگ هایی همچون قرمز، زرد، سبز، آبی و بنفش نیز ظاهر می شود. نور قطبی می تواند شکل های مختلفی داشته باشد. این نقش و نگارهای رنگین، گاهی مانند کمانی یکنواخت، گاهی متشکل از شمار زیادی پرتو با طول موجهای متفاوت است که مانند پردهها و نوارهای در آسمان پیچ و تاب میخورند و آسمان را با نور خیره کننده و شفافی روشن می سازند.
چرخه ی لکه خورشیدی و بادهای خورشیدی، که موجب وقوع شفق های شگفت انگیز شمالی نیز می شوند، در دورهٔ تناوب ۱۱ ساله به بیشترین حد خود می رسند و انرژی حاصل نیز از طریق بادها و لکه های خورشیدی تامین میشود. بر خلاف تصور، در نمودار چرخه خورشیدی در سال 2013 کمترین میزان لکه های خورشیدی را در طول قرن مشاهده کرده ایم. آلاسکا و شمال کانادا بهترین مکان ها برای دیدن شفق های شمالی می باشند.
منابع: