هنر نقاشیخط شیوهای در نقاشی مدرن و خوشنویسی معاصر ایرانی است که به تدریج در دهه ۱۳۳۰-۱۳۴۰ خورشیدی توسط برخی از خوشنویسان و نقاشان ایرانی شکل گرفت. این هنر با سابقهای بیش از نیم قرن در دورۀ معاصر به یک گرایش مستقل تبدیل شده است.
جلیل رسولی
خلیل کویکی
ناشناس
گروهی از هنرمندان و صاحب نظران، نقاشیخط را تلفیقی از خوشنویسی و خط؛ با نقاشی و گرافیک می دانند و گروهی دیگر نقاشیخط را نوعی خوشنویسی می دانند که در اجرای آن از تکنیک های نقاشی و طراحی استفاده می شود. برای ارائه تعریفی کامل تر از نقاشیخط می توان اینطور گفت که نقاشیخط به کلیه آثار هنری که عناصر تشکیل دهنده آن ها خط و خوشنویسی است و به صورت مسطح بر روی صفحه و با تکنیک های مختلف نقاشی اجرا می شوند، گویند.
ناشناس
ایرج شاهمرادی
علیرضا کریم پور سجاد مهری
در ترکیب بندی آثار نقاشیخط حروف و کلمات به عنوان عناصر بصری و زیبایی شناختی به کار گرفته می شوند. در واقع نوع ترکیب بندی، فرم خطوط و رنگبندی های به گونه ای هستند که همانند یک نقاشی به نظر آیند به طوری که گاهی تمیز دادن بین حروف یا کلمات مشکل می باشد.
رضا مافی
حسین زنده رودی
علی شیرازی
خلیل کویکی
نکته حائز اهمیت در مورد هنر نقاشیخط آن است که در بیشتر موارد هنرمندان به معنا و محتوای متن ها و جملات توجه نمی کنند و نقشِ خط در ترکیب بندی آثار آن ها تنها به عنوان یک عنصر بصری است. در واقع پدید آورندگان نقاشیخط ایرانی، در جستجوی زبان و بیانی همه فهم و جهانی برای هنر خوشنویسی، نقاشی و آثار خویش اند.
خلیل کویکی
حسین زنده رودی
علی شیرازی
علیرضا کریم پور
در خلق آثاری به این شیوه، از عناصری مانند صور هندسی، پیچ و قوس های ظریف، حروف درهم و نامنظم و همچنین رنگ های غلیظ بهره گرفته می شود و به جای استفاده از ابزار سنتی خوشنویسی مانند قلم، مرکب و کاغذ، از بوم، رنگهای روغنی، گواش، اکریلیک، آبرنگ و... استفاده می شود.
فرامرز پیلارام
خلیل کویکی
حسین زنده رودی
از جمله هنرمندان پیشگام در نقاشیخط فرامرز پیلارام، رضا مافی، حسین زندهرودی، نصرالله افجهای، محمد احصایی می باشند که هر کدام در پیدایش و پیشبرد این هنر نوگرا در ایران نقش بسیار موثری داشته اند.
محمد احصایی
حسین زنده رودی
فرامرز پیلارام
رضا مافی
منابع: